Hệ thống điều hòa không khí (AC) đang là một trang bị bắt buộc trên các dòng xe hơi. Với tác dụng chính là giúp luồng không khí bên trong cabin kín lưu thông còn điều khiển nhiệt độ và làm giảm độ ẩm trong không khí, giúp người sử dụng xe ô tô được thoải mái hơn và tránh được các mầm mống gây bệnh. Hệ thống điều hòa xe hơi được xem là một bộ phận cực kỳ cần thiết với nhu cầu cuộc sống hiện nay.
Bài viết xin giới thiệu về nguyên lí hoạt động hệ thống điều hòa ở các dòng xe thông dụng như Toyota, Mitsubishi, Ford, Honda, Chevrolet, Nissan hay những dòng xe cao cấp Mer, Bmw, Lexus, Audi…., các hư hỏng thường gặp và cách khắc phục
- Nguyên lý hoạt động của hệ thống điều hòa không khí như sau:
Nguyên lý hoạt động có thể tóm gọn thành các bước như sau: Đầu tiên, máy nén, được nối với động cơ thông qua dây cua-roa, hút chất làm lạnh ở thể khí (từ bình chứa gas) rồi nén ở áp suất cao. Khi bị nén, nhiệt độ chất làm lạnh tăng lên và nó được đẩy sang giàn nóng, nằm ở vị trí phía đầu xe, gần lưới tản nhiệt và có quạt riêng. Ở giàn nóng, do được tản nhiệt ở áp suất cao nên chất làm lạnh hóa thành thể lỏng và chuyển sang van giãn nở (hoặc van tiết lưu).
Tiếp theo, tại van tiết lưu, áp suất giảm đột ngột nên chất làm lạnh hóa hơi và chuyển tới giàn lạnh. Ở đây, nó lấy nhiệt từ môi trường xung quanh và khiến nhiệt độ giảm xuống. Hơi lạnh sẽ được quạt gió thổi vào ca-bin. Gió thổi ta từ giàn lạnh có thể là gió ngoài (làm lạnh ngoài), gió trong ca-bin hoặc cả hai.
* Cấu tạo cơ bản của hệ thống máy lạnh AC:
– Máy nén:
Máy nén(lốc lạnh) ô tô là chi tiết ảnh hưởng đến quá trình vận hành quan trọng nhất trong hệ thống điều hòa:
+ Tạo sức hút hay tạo ra điều kiện giảm áp tại cửa hút của nó nhằm thu hồi ẩn nhiệt của hơi môi chất lạnh từ bộ bốc hơi. Điều kiện giảm áp này giúp cho van giãn nở hay ống tiết lưu điều tiết được lượng môi chất lạnh thể lỏng cần phun vào bộ bốc hơi
+ Làm tăng áp suất và nhiệt độ hơi môi chất lạnh lên gấp nhiều lần so với nhiệt độ môi trường giúp thực hiện tốt quá trình trao đổi tại giàn nóng.
+ Bơm môi chất lạnh chạy xuyên suốt trong hệ thống.
Những nguyên nhân có thể dẫn đến hư hỏng máy nén phải kể đến như: máy nén phải luôn hoạt động ở chế độ tải lớn, thiếu dầu bôi trơn, ga lạnh không đảm bảo chất lượng….
– Giàn nóng.
Giàn nóng bao gồm các ống và cánh tản nhiệt, và được lắp phía trước của két nước.
Giàn nóng dùng một quạt để làm giảm nhiệt độ cao, áp suất cao của môi chất lạnh được nén bởi máy nén.
Giàn nóng có nhiệm vụ chuyển đổi môi chất lạnh dạng hơi thành môi chất lạnh dạng chất lỏng có nhiệt độ cao, áp suất cao(lẫn cả gas dạng hơi và dạng lỏng).
Ở một số dòng xe, dàn nóng sẽ được lắp đặt thông thoáng phía trước khoang máy. Do đó, khi rửa xe, chủ xe chỉ cần yêu cầu người rửa vệ sinh dàn nóng bằng nước hoặc bằng hóa chất chuyên dùng.
– Giàn lạnh.
Giàn lạnh làm bay hơi môi chất lạnh dạng hơi sương với nhiệt độ thấp và áp suất thấp đã được cung cấp bởi van tiết lưu, do đó nó sẽ hấp thụ nhiệt của không khí xung quanh giàn lạnh.
Những hư hỏng chủ yếu ở giàn lạnh chủ yếu là rò rỉ khí, lọc gió bám nhiều bụi bẩn,…
– Van tiết lưu.
Van tiết lưu sẽ điều chỉnh lượng môi chất lạnh được phun và Giàn lạnh, tùy thuộc vào nhiệt độ trong xe.
Các cặn bẩn bám vào ống van tiết lưu lâu ngày sẽ dẫn đến bị tắt nghẽn trong hệ thống.
– Quạt lồng sóc.
Quạt lồng sóc có nhiệm vụ đưa hơi lạnh từ giàn lạnh vào bên trong cabin xe. Tùy theo cách thiết kế, vị trí khe gió của mỗi mẫu xe mà quạt lồng sóc được hãng xe bố trí với số lượng khác nhau.
– Bộ lọc khô.
Bộ lọc khô (hút ẩm) có tác dụng loại bỏ hơi nước trong môi chất, tránh tình trạng nước bị đóng băng thành tinh thể phá hủy hệ thống. Ngoài ra, bộ lọc khô cũng có một bộ lọc giúp giữ các chất ô nhiễm có thể có trong hệ thống.
Khi bộ lọc không giữ được hơi ẩm cần thay bộ lọc để hệ thống hoạt động ổn định.
Trong trường hợp thay thế máy nén(lốc lạnh), để đảm bảo điều kiện an toàn cho toàn hệ thống, kéo dài tuổi thọ của lốc, Thanh Phong Auto khuyên bạn nên thay thế luôn cả ống mao tiết lưu, bộ tách ẩm và cả giàn nóng.
Mùa hè hệ thống điều hòa trên xe ô tô do được sử dụng thường xuyên nên thường có những sự cố bất thường khiến cho người ngồi chẳng hề cảm thấy dễ chịu trong không khí oi bức, ngột ngạt.
Những tác động ngoài môi trường làm ảnh hưởng đến điều hòa.
Chất ẩm ướt, bụi bẩn, không khí, cao su, mảnh vỡ kim loại và dầu bôi trơn không đúng loại gây tắc nghẽn, hình thành axít và làm giảm hiệu suất làm lạnh của điều hòa.
Sau đây, Thanh Phong Auto xin đưa ra một số hư hỏng chủ yếu và cách khắc phục
trên hệ thống điều hòa ô tô
XEM THÊM NHỮNG HƯ HỎNG CHỦ YẾU TRÊN HỆ THỐNG LẠNH: https://thanhphongauto.com/hu-hong-va-cach-khac-phuc-thong-dieu-hoa-xe-hoi/
Thanh Phong Auto đưa ra một số lưu ý khi sử dụng điều hòa:
– Nên bật công tắc A/C khi xe đã khởi động máy và tắt đi trước khi ngắt động cơ nếu không sẽ gây hư hỏng bình điện.
– Nên kiểm tra và đóng kín cửa khi bật điều hòa và không nên bật chế độ làm lạnh cao ngay khi xe vừa di chuyển nếu không sẽ gây lãng phí nhiên liệu và lãng phí hơi lạnh ra bên ngoài
– Cần chỉnh nhiệt độ điều hòa hợp lý nhất so với nhiệt độ hiện tại bên ngoài.
– Thông thường bạn nên để quạt lấy gió ngoài để xe có dưỡng khí, chỉ nên lấy gió trong khi vừa bật A/C để không khí bên trong mau được làm lạnh. Hiện nay, một số xe đời mới có cả chế độ cài đặt tự động, sau 5 phút lấy gió trong sẽ chuyển sang chế độ lấy gió ngoài. Ngoài ra, bộ phận cảm ứng có thể nhận biết được không khí ô nhiễm khi đi ngang các khu vực bụi bẩn, sẽ tự động chuyển sang lấy gió trong. Nếu xe bạn không có chế độ cài đặt lấy gió tự động, hoặc có tự động nhưng cảm biến không nhận được mùi khó chịu thì bạn phải tự động chuyển khi cần.
- Bạn nên định kỳ bảo dưỡng điều hòa đúng hạn tại các xưởng dịch vụ và các gara chuyên nghiệp để đảm bảo hệ thống lạnh xe bạn luôn hoạt động ở trạng thái tốt nhất
Đây là những chia sẻ Thanh Phong Auto muốn gửi đến người sử dụng xe với mong muốn người dùng xe hiểu rõ hơn về cách hoạt động của hệ thông điều hòa trên ô tô, đồng thời biết cách bảo dưỡng và khắc phục tình trạng hư hỏng của hệ thông ấy.
